Ilışar Köyü Mesudiye İlçesi’ne 7 km. uzaklıkta olup orman içinde yamaçta kurulmuş bir yerleşim birimidir.
Türkler gittikleri yerlere her zaman damgalarını vurmuş bir millettir. Yaşadıkları yerlere tabiatın özelliklerine göre isimler vermişlerdir. Ilışar Köyü de ismini bulunduğu yerin iklimine göre almıştır. Ilı ve Şar kelimelerinin birleşmesiyle oluşmuştur. Ilı (Ilık) şar (Türkçenin bozulmuş şekliyle şehir) anlamına gelmektedir. Köyün kurulduğu yer güney cephe olduğu için ılı kelimesiyle karşılığını bulmuştur.
1613 tarihli tapu tahririndeki kayıta göre Ilışar köy statüsü kazanmıştır. Ilışar Köyü1485 ila 1613 tarihli tapu tahrirlerinde İmaret-i Gaziye Hatun Vakfı’na gelir sağlayan bir vakıf köyüdür.
29 Mart 1853 tarihinde Evkaf-ı Hümayun Nezareti’nin kayıtlarını ihtiva eden, Başbakanlık Osmanlı Arşivi’nde EV. Nu:14537 numaralı defterinde Ilışar Köyü’ne ait kayıtların özeti aşağıda verilmiştir.
1-Selçukiye Hatun Vakfı dahilinde bulunan Ilışar Köyü ahalisinden Sarı Alioğlu Abdülfettah’ın uhdesinde bulunan tahminen 32 dönüm arazi, mutasarrıfının ölümü üzerine oğlu Şaban’a intikal etmiştir. Bedeli 200 kuruştur.
2- Selçukiye Hatun Vakfı dahilinde bulunan Ilışar Köyü ahalisinden Sarı Alioğlu Ömer’in uhdesinde bulunan tahminen 25 dönüm arazi, mutasarrıfının ölümü üzerine oğlu Abdülkadir’e intikal etmiştir. Bedeli 140 kuruştur.
3- Selçukiye Hatun Vakfı dahilinde bulunan Ilışar Köyü ahalisinden İmam Hasanoğlu Mustafa’nın uhdesinde bulunan tahminen 80 dönüm arazi, mutasarrıfının ölümü üzerine oğulları Molla Ömer ve Molla Hasan ve Molla Mehmed’e intikal etmiştir. Bedeli 2500kuruştur.
4- Selçukiye Hatun Vakfı dahilinde bulunan Ilışar Köyü ahalisinden Velioğlu Ömer’in uhdesinde bulunan tahminen 23 dönüm arazi, mutasarrıfının ölümü üzerine oğlu Halil’e intikal etmiştir. Bedeli 125 kuruştur.
Ayrıca Osmanlı Arşivin’de bulunan 1851 tarihli Evkaf Defteri’nde Akbaba Hazretlerinin bulunduğu yerde yapılan mescide dair belgenin özeti aşağıda verilmiştir.
“Karahisar-ı Şarki Evkaf Müdürü’ne Vakıf Nezareti’nce yazılan yazıda; Milas kazasına tabi Ilışar Köyü Yaylası’nda Akbaba denilen mevkide Cuma ve bayram namazları kılınması için Ilışarlı Mehmed Ağa’nın yaptırdığı mescid-i şerife izin verilmesi ve hitabetinin Salih b. Mahmud’a verilmesi.”
Bu zatın medfun bulunduğu yerin çevre düzenlemesi 2000 tarihinde Mesvak Başkan Vekili Bahattin Yaman tarafından yapılmıştır.
Köyden yaylaya kadar uzanan Karabalçık Yayla Yolu da 2000 yılında Ilışar Köyü Dernek Başkanı Mustafa Yalçın ile dernek yöneticileri ve İstanbul Pendik’te siyaset yapan Cemal Yıldırım, Urfani Aksu ve Bahattin Yaman’ın katkılarıyla yapılmıştır.
Bu belgelere ek olarak Ilışar Köyü’ne ait başka bir belgede de; Evkaf Nezareti kayıtlarının bulunduğu Osmanlı Arşivi’ndeki 14180 numaralı defterde 1894 yılında Ilışar Köyü Cami-i Şerif Vakfı’nın mevcut olduğunu tespit ettik.
19. YÜZYILDA ILIŞAR KÖYÜ
Mesudiye Nüfus Müdürlüğü’nde bulunan miladi 1831 tarihli defterde kayıtlı Ilışar Köyü nüfusu aşağıda cetveller halinde verilmiştir. Cetvelin üstündeki parantez içindeki isimler sülale ismini, parantez dışındaki isimler ise bugünkü soy isimlerini göstermektedir.
Karye__________________________________i
Ilışar tâbi’-i kazâ-i mezbûr [Milas]
(İMAM HASANOĞLU) YALÇIN
(Ilışar Köyü’nün) İmamı orta boylu kara sakallı İmam Hasanoğlu Mustafa’nın oğlu Molla Mehmed
Doğum Tarihi
1791
İmam Molla Mehmed’in Babası Hasan’ın oğlu kır sakallı Mustafa
Doğum Tarihi
1751
Mustafa’nın oğlu kara bıyıklı Ömer
Doğum Tarihi
1801
Mustafa’nın diğer oğlu Hasan
Doğum Tarihi
1811
1836 yılında başka bir diyara gitmiştir.
Hasan’ın oğlu Ebubekir
Doğum Tarihi
20 Kasım 1840
Mustafa’nın diğer oğlu Hüseyin
Doğum Tarihi
1823
Hüseyin’in oğlu Hasan
Doğum Tarihi
9 Haziran 1843
Ömer’in oğlu Osman
Doğum Tarihi
1826
Ömer’in diğer oğlu Ali
Doğum Tarihi
1829
(ÇAKALOĞLU) AKSU
Orta boylu kara sakallı Ali oğlu Memiş
Doğum Tarihi
1751
Memiş’in oğlu kara bıyıklı Salih
Doğum Tarihi
1793
Memiş’in diğer oğlu kara bıyıklı Mehmed
Doğum Tarihi
1796
7 Ekim 1836 tarihinde Bahriye askeri olup 18 Ağustos 1842 tarihinde tezkere almıştır.
Memiş’in diğer oğlu Hasan
Doğum Tarihi
1821
Mehmed’in oğlu Hüseyin
Doğum Tarihi
1829
Mehmed’in oğlu Mustafa
Doğum Tarihi
9 Temmuz 1843
Mehmed’in oğlu Ali
Doğum Tarihi
9 Temmuz 1843
Salih’in oğlu Abdülkerim
Doğum Tarihi
13 Nisan 1837
(MOLLAOĞLU) YAMAN
Uzun boylu kara sakallı Mollaoğlu Feyzullah’ın oğlu Hüseyin
Doğum Tarihi
1781
20 Aralık 1836 tarihinde İstanbul’a gitmiştir. Hüseyin’in oğlu Hasan
Doğum Tarihi
1823 Hüseyin’in diğer oğlu Feyzullah
Doğum Tarihi
1826 Hüseyin’in diğer oğlu Mehmed
Doğum Tarihi
1828
(SÜLEYMANOĞLU) SEVİM
Uzun boylu kara bıyıklı Süleymanoğlu Hasan’ın oğlu Abdurrahman
Doğum Tarihi
1806 Abdurrahman’ın oğlu Hasan
Doğum Tarihi
1825 Abdurrahman’ın oğlu Selim
Doğum Tarihi
1827 Abdurrahman’ın oğlu Osman
Doğum Tarihi
1830
1836 tarihinde vefat etmiştir. Abdurrahman’ın oğlu Abdullah
Doğum Tarihi
4 Eylül 1843
(KARA ALİOĞLU) KARATAŞ
Uzun boylu ak sakallı Kara Alioğlu Süleyman
Doğum Tarihi
1741
6 Haziran 1840 tarihinde vefat etmiştir. Süleyman’ın oğlu kara sakallı Halil
Doğum Tarihi
1796
17 Kasım 1837 tarihinde İstanbul’a gitmiştir. Halil’in oğlu İbrahim
Doğum Tarihi
1825 Halil’in diğer oğlu Ali
Doğum Tarihi
1829 Halil’in oğlu Süleyman
Doğum Tarihi
4 Kasım 1843
(SOFUOĞLU) ÖZEN-ÇETİN
Türkçe’de kelimeler yumuşatılarak söylenmektedir. Bunun için Sofu Ağa Sofâ olarak telaffuz edilmektedir. Yazılı kayıtlara da böyle geçmiştir.
Orta boylu kır sakallı Sofâoğlu (Sofu Ağa) Mehmed oğlu Mehmed
Doğum Tarihi
1791
(SARALOĞLU-SARI ALİOĞLU) SARIKAYA
Türkçe’de kelimeler yumuşatılarak söylenmektedir. Bunun için Sarı Alioğlu kısaltılarak Sarâloğlu (r) harfinin önündeki (a) harfi uzatılarak telaffuz edilmektedir. Belgelere de telaffuz edildiği gibi yazılmıştır. 1831 tarihinde Sarı Alioğulları iki ayrı hane olarak kayıtlara geçmiştir.
Orta boylu kır sakallı Sarâloğlu Ömer’in oğlu Hüseyin
Doğum Tarihi
1761 Hüseyin’in oğlu kara sakallı Mehmed
Doğum Tarihi
1801
20 Kasım 1836 tarihinde İstanbul’a gitmiştir. Mehmed’in oğlu Hasan
Doğum Tarihi
1826 Mehmed’in diğer oğlu Hüseyin
Doğum Tarihi
1830
Orta boylu kara sakallı diğer Sarâloğlu Abdullah’ın oğlu Osman
Doğum Tarihi
1771 Osman’ın amcası Feyzi’nin oğlu sarı sakallı Ömer
Doğum Tarihi
1791 Ömer’in oğlu Feyzullah
Doğum Tarihi
1826 Ömer’in diğer oğlu Kanber
Doğum Tarihi
1827 Ömer’in diğer oğlu Mehmed
Doum Tarihi
1830
Ömer’in diğer oğlu
Ahmed
Doğum Tarihi
1843
(ALİ EFENDİOĞLU) METİN
Uzun boylu ak sakallı Abdullah oğlu Musa
Doğum Tarihi
1710
23 Haziran 1836 tarihinde vefat etmiştir. Musa’nın oğlu kır sakallı Abdülmetin
Doğum Tarihi
1769
1831 yılında Ilışar Köyü’nün muhtarıdır. Musa’nın diğer oğlu kır sakallı Abdurrah-man
Doğum Tarihi 1764 Musa’nın torunu kumral bıyıklı Hüseyin
Doğum Tarihi
1791 Musa’nın diğer torunu kumral bıyıklı Mustafa
Doğum Tarihi
1711
Uzun boylu ak sakallı Abdullah oğlu Abdülfettah
Doğum Tarihi
1771 Abdülfettah’ın oğlu kara bıyıklı Şaban
Doğum Tarihi
1806 Abdülfettah’ın kardeşi kumral sakallı Ali
Doğum Tarihi
1791 Ali’nin oğlu kara bıyıklı Hüseyin
Doğum Tarihi
1806
Ali’nin diğer oğlu Abdullah
Doğum Tarihi
1819
1838 tarihinde vefat etmiştir.
Ali’nin diğer oğlu İbrahim Doğum Tarihi
1827
Uzun boylu ak sakallı Veli’nin oğlu İsmail
Doğum Tarihi
1761 İsmail’in oğlu Mehmed
Doğum Tarihi
1826 İsmail’in oğlu İsmail
Doğum Tarihi
1838
(KÜRÜZOĞLU) KAYA
Orta boylu kır sakallı Kürüzoğlu Hüseyin’in oğlu Mustafa
Doğum Tarihi
1786 Mustafa’nın oğlu Mehmed
Doğum Tarihi
1825 Mustafa’nın diğer oğlu Ali
Doğum Tarihi
1839 Mustafa’nın diğer oğlu İsmail
Doğum Tarihi
1840 Mustafa’nın kardeşinin oğlu Hasan Doğum Tarihi
1829
Vefatı 1836
Orta boylu kır sakallı diğer Kürüzoğlu Hüseyin’in oğlu Ahmed
Doğum Tarihi
1761
Vefatı 1835 Ahmed’in oğlu ter bıyıklı Davud
Doğum Tarihi
1806
1836 tarihinde Köy dışına gitmiştir.
Ahmed’in diğer oğlu kumral sakallı Molla Hüseyin
Doğum Tarihi
1809 Ahmed’in diğer oğlu Memiş
Doğum Tarihi
1829
<(CİN VELİOĞLU) TAŞKIN
Uzun boylu kır sakallı Veli oğlu Memiş
Doğum Tarihi
1876
Memiş’in oğlu Süleyman
Doğum Tarihi
1821
Memiş’in diğer oğlu Veli
Doğum Tarihi
1923
Memiş’in kardeşi sarı sakallı Hüseyin
Doğum Tarihi
1891
Hüseyin’in oğlu Ramazan
Doğum Tarihi
1829
Memiş’in diğer kardeşi
Sarı bıyıklı Hasan
Doğum Tarihi
1806
(VELİOĞLU) AYDIN
Orta boylu kara bıyıklı Velioğlu Hasan’ın oğlu Salih
Doğum Tarihi
1807
Diğer Velioğlu uzun boylu kır sakallı Halil’in oğlu Ömer
Doğum Tarihi
1771
Ömer’in oğlu kara bıyıklı Halil
Doğum Tarihi
1811
Ömer’in diğer oğlu İbrahim
Doğum Tarihi
1826
Ömer’in kardeşi sarı sakallı
Osman
Doğum Tarihi
1791
13 Mart 1843 tarihinde vefat etmiştir.
<(ŞALAKOĞLU) ŞALCI
Orta boylu kır sakallı Şalakoğlu İsmail’in oğlu Bekir
Doğum Tarihi
1751
Bekir’in oğlu İsmail
Doğum Tarihi
1825
Bekir’in diğer oğlu Abdullah
Doğum Tarihi
1829
(MUSLUOĞLU) EROL
Orta boylu kır sakallı Musluoğlu Mehmed’in oğlu Mahmud
Doğum Tarihi
1771
Mahmud’un oğlu kumral bıyıklı İsmail
Doğum Tarihi
1801
Mahmud’un diğer oğlu Salih
Doğum Tarihi
1818
Mahmud’un diğer oğlu Mahmud
Doğum Tarihi
1830
Mahmud’un kardeşi sarı sakallı Hasan
Doğum Tarihi
1791
Hasan’ın oğlu Hüseyin
Doğum Tarihi
1728
Orta boylu kara sakallı diğer Musluoğlu Mehmed’in oğlu Mehmed
Doğum Tarihi
1781
Mehmed’in oğlu kara bıyıklı Osman
Doğum Tarihi
1801
Osman’ın oğlu Ahmed
Doğum Tarihi
1825
Osman’ın oğlu Mustafa
Doğum Tarihi
1829
Mehmed’in oğlu kara bıyıklı Ömer
Doğum Tarihi
1808
Osman’ın oğlu Ali
Doğum Tarihi
1832
Ömer’in oğlu Ahmed
Doğum Tarihi
1 Kasım 1843
Orta boylu kır sakallı diğer Musluoğlu İbrahim’in oğlu Salih
Doğum Tarihi
14 Ocak 1838 tarihinde vefat etmiştir.
Salih’in oğlu kumral sakallı Osman
Doğum Tarihi
1796
Osman’ın oğlu Ahmed
Doğum Tarihi
1826
Osman’ın diğer oğlu Ali
Doğum Tarihi
1828
Osman’ın diğer oğlu Mustafa
Doğum Tarihi
1830
Salih’in diğer oğlu
Mehmed
Doğum Tarihi
1823
Orta boylu kır sakallı diğer Musluoğlu Ali’nin oğlu İsmail
Doğum Tarihi
1761
31 Mart 1841 tarihinde vefat etmiştir.
İsmail’in oğlu ter bıyıklı Ali
Doğum Tarihi
1811
İsmail’in kardeşi kır sakallı Hüseyin
Doğum Tarihi
1781
Hüseyin’in oğlu kara bıyıklı Salih
Doğum Tarihi
1803
Hüseyin’in diğer oğlu ter bıyıklı Mustafa
Doğum Tarihi
1811
1838 tarihinde Bahriye askeri olup 1843’de tezkere alıyor.
İsmail’in amcası Abdullah’ın oğlu İbrahim
Doğum Tarihi
1816
(YÜRÜMEZOĞLU) YILDIRIM
Orta boylu sarı sakallı Yürümezoğlu Osman’ın oğlu Ömer
Doğum Tarihi
1761
Ömer’in oğulu Ömer
Doğum Tarihi
1829
Ömer’in damadı kara bıyıklı Mehmed’in oğlu İbrahim
Doğum Tarihi
1796
İbrahim’in oğlu Mehmed
Doğum Tarihi
1829
(KÖR ÖMEROĞLU) GÜRSES
Orta boylu kır sakallı Ali’nin oğlu Molla Ömer
Doğum Tarihi
1781
Molla Ömer’in oğlu İsmail
Doğum Tarihi
1826
Molla Ömer’in torunu Abidin
Doğum Tarihi
1829
1831 nüfus sayımında ve sonrasında bu sayıma eklenen vukuat kayıtlarında askere giden Ilışarlılar’ın bahriyeli olduklarını tespit ettik. Ayrıca dikkat çeken başka bir husus da, Ilışarlılar’ın 1836 tarihinden itibaren çalışmak için Dersaadet’e (İstanbul) gittikleri hususudur.
Bir başka belgede de, 24 Ocak 1911 tarihinde Başbakanlık’ın İçişleri Bakanlığı’na gönderdiği yazıda; Ilışarlı Ziyaeddin Bey’in Evkaf-ı Hümayun Nezareti’nde (Vakıflar Bakanlığı) Ketebe (yazıcı) memuriyetinde bulunduğu, İstanbul’da doğmasına rağmen babasının nüfus kayıtlarını Mesudiye’de yaptırdığı için askerlik işlemlerinde karışıklığa sebep olduğu anlatılmaktadır. [2] Bu belge de bize Ilışarlılar’ın Cumhuriyetten önce İstanbul’a geldiklerini göstermektedir.
Osmanlı döneminde çocuklara genellikle dedelerinin isimleri verilmekteydi. 19.yüzyıla ait vermiş olduğumuz nüfus bilgileri, şahısların doğum tarihlerinin ve babalarının zikredilmesiyle 18 ve 19.yüzyılı aydınlatmaktadır. 17.yüzyıla ait bilgileri de yukarıda verdik. O yüz yıllarda sülale isimleri henüz kullanılmadığı için isimlerden yola çıkmak gerekmektedir.
Anasayfa 
